Wednesday, June 20, 2007

Vale tudo

Vale tudo (port., dosł. "idzie wszystko" lub "wszystko można") - nazwa organizowanych w Brazylii od ponad siedemdziesięciu lat pojedynków w walce wręcz z bardzo ograniczonymi regułami. Z Vale tudo powstały zawody MMA (Mixed Martial Arts), który mają jednak obecnie dość luźny związek z oryginalnym Vale tudo. Bardzo podobne do Vale tudo były pojedynki w antycznym pankrationie.

Oryginalne Vale tudo nie było nigdy sztuką walki, lecz tylko formułą organizowania zawodów z bardzo ograniczonymi regułami, gdzie każdy mógł się posługiwać takimi technikami walki jakie uznał za skuteczne. W Polsce odbywają się doroczne mistrzostwa Polski w formule MMA, natomiast nie odbywają się zawody w tradycyjnym Vale tudo.

Oryginalne Vale Tudo to minimum ograniczeń w walce - przeważnie zakazane są tylko ataki na oczy, gryzienie i czasami kopanie w krocze. W tradycyjnym Vale Tudo nie występuje podział na kategorie wagowe, podział czasu na rundy i walki trwają bez ograniczeń czasowych. Bardzo często walka toczona była na gołe pięści.

Walka może być rozstrzygnięta przez:

nokaut (KO - ang. knock-out ) - czyli chwilowa lub dłuższa utrata przytomności przez zawodnika,
TKO (ang. technical knock-out) nokaut techniczny - np. kontuzje, złamanie nosa lub kości, rozcięcia, urazy itp.
poddanie się przy duszeniu, dźwigni lub w dowolnym momencie walki
decyzję arbitra np. gdy przewaga jednego z zawodników okazała się zbyt duża,
rzut ręcznika przez sekundanta (też forma poddania się),
Zawody takie jak UFC, World Vale Tudo Championships czy IVC były niegdyś bardzo zbliżone do oryginalnego Vale tudo, z czasem jednak obrosły szeregiem reguł, które oznaczają niemal całkowite odejście od pierwotnej idei. Obecnie występują tych zawodach kategorie wagowe (w UFC jest ich pięć), rundy i ograniczenia czasowe, które powodują, że formuła tych zawodów jest bardziej zbliżona do MMA (np. PRIDE FC) niż "prawdziwego" Vale tudo. Bardzo rzadko w trakcie ewolucji turniejów reguł jest mniej, niż na początku. Przeważnie następuje ewolucja Vale tudo -> MMA.

Zawody w mniej lub bardziej tradycyjnym Vale tudo odbywają się w Brazylii, Japonii, USA, Meksyku i kilku krajach Europy Zachodniej.

Vale tudo jest współcześnie czasami uznawane przez niektórych za rodzaj stylu walki - a dokładniej istnieją style walki, które się z Vale tudo w jakimś sensie wywodzą lub są przeznaczone do walki w takiej formule. Zalicza się do nich m.in. Ruas Vale tudo, które jest zdaniem wielu sztuczną kombinacją kilku stylów walki nie związanych bezpośrednio z Vale tudo, gdyż oryginalne Vale tudo nigdy stylem walki nie było. Tego typu nazewnictwo jest pomysłem marketingowym - na dobrą sprzedaż danego systemu.

No comments: